බස්සිගෙන් විරිදු පාඩමක්!! (Fun with Science - 1)

හැමදාමත් බස්සි කියන්නෙ මොකාක් හරි පිස්සු මඥ්ඥං කතාවක් නෙව. ඉතින් බස්සි හිතුවා අද කුරුලු යාලුවන්ට හරයක් ඇති, දැනුමක් ලැබෙන කතාවක් කියාදෙන්න. කතාව කියා දෙද්දී සුපුරුදු පිස්සු ගති මතුවුවහොත් සමා වුව මැනැවි.

අපේ ලෝකය හැදුනේ කොහොමද?

ඉතින් සුපින්වතුනි, බස්සි මෙතැන් සිට ඒ හද කම්පා කරවන ඉස්ටෝරිය විරිදු සුරල් වලින් ඔබතුමන්ලාගේ සවන්පත් මතට අතාරින්නයි සූදානම.

පෘතුවිය මැවුනේ කොහොමද

පණ්ඩිතයෝ කතා වෙනව

වෙනස් වෙනස් මත එනකොට

සේරම පොර කා ගන්නව

මැවුවේ අපෙ දෙවි උතුමා

සාර්ව බලධාරී

ගහකොල, ඇලදොල, සත්තුත්

මැවුවා කර වීරී

අනේ ඉතින්, ඔය පුරස්නෙට උත්තර හොයන්ට පට්ටාන් ගත්තු ඒ සුන්දර මොහොතේ, ආගමික පූජකවරු බොහොමයක් කිවුවා ඔය කතන්දරේ.... නෑ නෑ පින්වතුනි කිතුදහමේ විතරක් නෙමෙයි, තව බෝම ආගම් තියෙනවා මැවීම් වාදය පිළිගන්න. බෝම ආගම්.

ඒ දෙයියෝ නෙමෙයි ලෝකෙ

මැවුවෙ අපේ උතුමා

බොරු නොකියා නිකා හිටින්

අපෙ දහමට වටිනා

මේම සණ්ඩු දබර පවා ඇතිවුනත්, මිනිස්සු සමාදානෙන්, එක පතේ කාල, ඒ එක මතේ පිළි අරන් අහිංසක විදියට කාලෙ ගෙවනව.

අනේ ඔය සුන්දර ජීවිතේට, දවසක මෙන්න මේම හෙනහුරෙක් පාත් වෙනව. එකෙක් නම් කමක් නෑ පින්වතුනි, හිත හදාගන්ට තිබුනා. ඒත් මේ ඉපදුනේ රැඩිකල් මොල දෙකක්. එකක් නෙමෙයි දෙකක්.

කාලෙන් කාලෙට බිහිවෙයි පොරවල් රැඩිකල්

එන්ගලන්තෙ ඉපදුනි පොඩි කොල්ලෙක් රැඩිකල්

ඌට හැල්ඩේන් යන නම ලැබෙන වෙලාවේ

ඔපාරින්ට පස් වසරයි ඌ රුසියාවේ

ඔපාරින් රුසියාවේ

ඉපදුනේ රුසියාවේ

මේ දෙපලට අලුත් අලුත්

සිතුවිලි මතු වෙනවා

ලෝකෙ මැවුන හැටි සිතමින්

දෙපලම ලත වෙනවා

මේම කල්පනා කොර කොර ඉන්නකොට, ඔපාරින් දවසක් දුවගෙන එනවා හැල්ඩේන් ගාවට. ඇවිත් ලෝකෙ හැදුන හැටි ගැන මෙන්න මෙහෙම කතන්දරයක් කියා දෙනව. අනේ හැල්ඩේන් පුංචි එකා, ඔපාරින් අයියගෙ කතාව පුදුමෙන් අහන් ඉන්නවා.

මීට වසර දහ අටකට කලින් බිලියන

මහා පිපුරුමක් විය විශ්වයේ හැමතැන

Big Bangය කියලා අපි එයට කියන්නේ

Atom වලාවන් දස අත විසිරී යන්නේ

මහා පිපිරුම මේක

Atom ඇතිවුන සේක

ඔහොම වසර බිලියන හතරක් ගතවෙනවා

තනිවී සිටි Atom හීතලේ වෙවුලනවා

වෙවුලනවා බං අපි සේරම පොදි ගැහෙමූ

එක ගුලියක් වී අපි ලොකු පෘතුවිය හදමූ

Atom ටික ගුලි වෙන්නේ

අපේ ලොව ඉපදෙන්නේ

අනේ, මෙහෙම එකතු වෙනකොට මේ Atom මල්ලිලාගෙ තිවුන හයිය හත්තිය නිසා අපේ අසරණ පෘතුවියෙන් ගිනිකඳු මතුවුනා පින්වතුනි. උෂ්ණ කාලෙට අපේ ඇඟේ විසරගෙඩි මතුවෙනවා වගේ. මූදක් නෑ, වායුගෝල නෑ. පිච්චෙනවා රස්නෙට. (4000 ⁰C - 8000 ⁰C)

පෘතුවිය හෙමිහිට හෙමිහිට සීතල වෙනවා

කාබන් සහ නිකල් හදවතේ ඝන වෙනවා

එවුවායින් මදය නොහොත් හරය හැදෙන්නේ

ඊට පිටින් උණුසුම් මැන්ටලේ හැදෙන්නේ

හරය ඝන පාෂාණ

උඩින් ද්‍රව පාෂාණ

ඊට උඩින් සිසිල් පෘතුවි කබොලක් හැදුනා

ගිනිකඳු පිපිරී කාබන් පිටතට ඇදුනා

තවත් වායු ගිනිකන්දෙන් පිටතට එන්නේ

උන් සේරම පෘතුවි වායුගෝලෙ හදන්නේ

වායුගෝලය හැදුනා

එයින් සිසිලස ලැබුනා

ඉතින් ඊට පස්සෙ?

ආදි වායු ගෝලෙ

ඔක්සිහාරක වෙන්නේය

ගුරුත්වෙ අඩු නිසා

හයිඩ්‍රජන් දුර යන්නේය

ඔහොම තමයි පින්වතුනි මේ ලෝක ධර්මෙ. ගැන්සි බැහැල හිටපු හයිඩ්‍රජන්ලා ගොඩක් දෙනා අපිට ටටා බායි කියද්දි, හිත හොඳ හයිඩ්‍රජන්ලා ටිකදෙනෙක් ඉතුරු වෙනව. ඇති හැකි තැනටලු සෙනග ඇදෙන්නේ.

වායුගෝලය හැදුන. ඒත් කෝ මූද?

වායුගෝලෙ නිසා ලෝකෙ සීතල වෙනවා

ජල වාෂ්ප ඝනවී වැහි වලා හැදෙනවා

එක දවසක් මහ වැස්සක් කඩා හැලෙන්නේ

මුලු ලෝකෙම වරුසාවෙන් පිරිසිදු වෙන්නේ

පහත් බිම් පිරවෙනවා

ගංගා, මූදු හැදෙනවා

ඩුං ටුරු ටුං - ඩුටුං ඩුටුං

විද්‍යා පාඩම අදට ඉවරයි සුපින්වතුනේ. හෙටත් හරියටම මේ වෙලාවට, බස්සිගේ නවාතැනට ඉගිල්ලිලා ආවොත් බලාගන්න පුලුවනි පෘතුවියට ජීවය ලැබුන  හැටි.